Uchanganuzi wa Sentensi

Kuchanganua sentensi ni kugawa sentensi kulingana na makundi ya maneno na aina ya maneno.

Kuna njia tatu za kuchanganua sentensi:
  1. matawi
  2. jedwali
  3. mishale

Mifano

Kuchanganua Sentensi Sahili

1. Nimefika.

Matawi

Changanua kwa njia ya Matawi

Jedwali

S
KT
T
Nimefika

Mishale

S → KT
KT → T
T → Nimefika

2. Jiwe Limeanguka.

  1. Matawi
    2. Changanua kwa njia ya Matawi
  2. Jedwali
    3. S
    KN KT
    N T
    Jiwe limeanguka
  3. Mishale
    4. S → KN + KT

    KN → N

    N → Jiwe

    KT → T

    T → limeanguka

3. Mvua nyingi ilinyesha jana usiku.

  1. Matawi
    2. Changanua kwa njia ya Matawi* Jedwali
    S
    KN KT
    N V T KE
    T E E
    Mvua nyingi ilinyesha jana usiku
  2. Mishale
    3. S → KN + KT

    KN → N + V

    N → Mvua

    V → nyingi

    KT → T + KE

    T → ilinyesha

    KE → E1 + E2

    E1 → jana

    E2 → usiku

Kuchanganua Sentensi Ambatano

1. Barua ilitumwa lakini haikumfikia Shakila.

  1. Matawi
    2. Changanua kwa njia ya Matawi* Jedwali
    S
    S1 U S2
    KN1 KT1 U KT2 KN2
    N1 T1 U T2 N2
    Barua ilitumwa lakini haikumfikia Shakila
  2. Mishale
    3. S → S1 + U + S2

    S1 → KN1 + KT1

    KN1 → N1

    N1 → Barua

    KT1 → T1

    T1 → ilitumwa

    U → lakini

    S2 → KT2 + KN2

    KT2 → T2

    T2 → haikumfikia

    KN2 → N2

    N2 → Shakila

2. Mwalimu alikunja shati lake na kuwachapa wanafunzi kwa kiboko.

  1. Matawi
    2. Changanua kwa njia ya Matawi
  2. Jedwali
    3. S
    S1 U S2
    KN KT U KT KN
    N T KN U T KN KE
    N T N V U T N U N
    mwalimu alikunja shati lake na kuwachapa wanafunzi kwa kiboko
  3. Mishale
    4. S → S1 + U + S2

    S1 → KN1 + KT1

    KN1 → N

    N → mwalimu

    KT1 → T + KN2

    T → alikunja

    KN2 → N + V

    N → shati

    V → lake

    U → na

    S2 → KT2 + KN3 + KE

    KT2 → T

    T → kuwachapa

    KN3 → N

    N → wanafunzi

    KE → U + N

    U → kwa

    N → kiboko

Kuchanganua Sentensi Changamano

1. Wote waliokufa watafufuka

  1. Matawi
    2. Changanua kwa njia ya Matawi* Jedwali
    S
    KN KT
    W s T
    Wote waliokufa watafufuka
  2. Mishale
    3. S → KN + KT

    KN → N + s W → wote s → waliokufa

    KT → T

    T → watafufuka

2. Wanafunzi ambao hawatasoma vizuri wataanguka mtihani

  1. Matawi
    2. Changanua kwa njia ya Matawi* Jedwali
    S
    KN KT
    N s T N
    N V KT T N
    N V T E T N
    Wanafunzi ambao hawatasoma vizuri wataanguka mtihani
  2. Mishale
    3. S → KN + KT
    KN → N + s
    N → wanafunzi
    s → V + T + E
    V → ambao
    E → hawatasoma
    KT → T + N
    T → wataanguka
    E → mtihani